Jak zmienić nawyki

Jak zmienić nawyki 

Każdy z nas posiada jakieś nawyki, z których zapewne nie jest zbyt dumny.

 Zanim odpowiemy sobie na pytanie, jak zmieniać nasze nawyki – wpierw musimy poznać odpowiedź na pytanie: jak nawyki powstają.

Jak powstają nawyki?

Za wszystko odpowiada tzw. „neuroplastyczność” mózgu. Im częściej wykonujemy jakąś czynność, tym bardziej ta czynność fizycznie zapisuje się w naszym mózgu. Coś, co jest na początku trudne, z czasem staje się wręcz odruchowe. Ta cecha mózgu może mieć zatem dobre, jak i złe efekty. Ma wpływ na „zapisywanie” się w naszym mózgu nawyków – zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych.

Neuroplastyczność

Neuroplastyczność, to możliwość mózgu do zmiany swojej struktury pod wpływem działań, doświadczeń, zachowań, myśli, czy emocji.

Bardzo długo wierzono, że mózg rozwija się i zmienia tylko, gdy jesteśmy młodzi. I rzeczywiście do 25 roku życia mózg jest jak gąbka. Okazuje się jednak, że w późniejszym wieku, mózg nie traci zdolności do zmian. Jedyna różnica polega na tym, że dokonanie takich zmian jest trudniejsze – czego doświadczamy choćby wtedy, gdy chcemy pozbyć się, jakiegoś nawyku.

Jak mózg tworzy nawyki?

Gdy cyklicznie powtarzamy jakąś czynność, pomiędzy neuronami odpowiedzialnymi za „przetwarzanie” informacji dotyczącej tej czynności, pojawiają się neuroprzekaźniki. To właśnie neuroprzekaźniki powodują lepsze połączenia między neuronami. Innymi słowy – jeśli cyklicznie obgryzasz paznokcie, masz negatywne myśli, oglądasz pornografię, albo medytujesz, chodzisz na siłownie – te czynności silnie zapisują się w Twoim mózgu. Powtarzane działania, czy stany mentalne stają się połączeniami neuronów w Twoim mózgu.

Dlatego tak trudno pozbyć się negatywnych nawyków. Nie wystarczy tylko „zaprzestać” coś robić. Tak naprawdę trzeba „przebudować” mózg.

Nasz mózg jest bardzo wydajnym organem. Jeśli postępujemy cyklicznie w ten sam sposób – sam przebudowuje strukturę neuronów tak, aby nasze postępowanie stało się odruchowe i nie wymagało poświęcania zbyt dużych zasobów energii. Stąd coś, co na początku może być trudne – staje się odruchowe.

Zmiana nawyków wymaga zmian w Twoim mózgu

Jeśli zatem chcesz pozbyć się nawyków – musisz zmienić swój umysł poprzez budowę alternatywnych połączeń w Twoim mózgu.

Gdy zaczynasz działać lub zachowujesz się w inny sposób – na początku wymaga to od Twojego mózgu sporego wysiłku. Gdy zaczynasz chodzić na siłownię, medytować, czy uczyć się języka – czujesz trudność, a może nawet rozdrażnienie. Dzieje się tak, gdyż między wybranymi neuronami pojawiają się neuroprzekaźniki, które pomagają im skuteczniej działać. Jeśli powtarzasz tę trudną czynność, dzięki neuroprzekaźnikom wybrane neurony łączą się ze sobą, dzięki czemu coś, co było trudne i wymagające – staje się nawykiem.

Pewnie teraz zastanawiasz się ile to trwa?

Ogólnie mówi się, że cykliczną czynność powinniśmy wykonywać około 2 miesięcy (nie ważne jak często, ale cyklicznie). Niektóre działania wejdą nam w nawyk szybciej, inne będą wymagać więcej czasu.

Jak zatem łatwo wywnioskować, pozbywanie się niepożądaneych nawyków, odbywa się przede wszystkim poprzez nabywanie nowych.

Jak zmienić nawyk

Wiesz już, jak działa nasz mózg i skąd biorą się nawyki. Czas zatem na odpowiedź, jak zmienić nawyk.

Jak napisałem wcześnie,j zmiana nawyków nie jest łatwa i odbywa się głównie przez nabywanie nowych nawyków. Aby ułatwić sobie to zadanie:

Usuń wyzwalacze

Negatywne nawyki prawie zawsze wiążą się z pewnego rodzaju przyjemnością. Kiedy w naszym organizmie wydziela się dopamina i czujemy przyjemność – trudno przekonać ciało i mózg do zmiany zachowań. Zastanów się zatem, jakie są “wyzwalacze” w Twoim przypadku i postaraj się ich pozbyć. Zastanów się, czy nie możesz ich zamienić na coś innego. Dopaminę uwalnianą podczas zajadania się niezdrowym jedzeniem, możesz zamienić na dopaminę uwalnianą podczas jedzenia pysznych, ale zdrowych potraw. Ważne, aby mieć świadomość tego, co wyzwala przyjemność i nakłania nas do określonych działań.

Bądź cierpliwy

Pozbywanie się nawyków nie jest łatwe. Daj sobie czas. Rób wszystko świadomie. Próba pozbycia się czegoś, do czego przywykliśmy, często prowadzi do tego, że czujemy dyskomfort, a nawet stres. Warto zatem zadbać o swój stan mentalny. Warto zadbać o ćwiczenia fizyczne, odpowiedni sen, relaks i różne praktyki typu joga, medytacja itd.

Skupiaj się na nowych działaniach

Wcześniej wspomniałem, że gdy jakaś czynność jest dla nas trudna i wymaga zaangażowania – wtedy dzięki neuroprzekaźnikom „przebudowujemy” połączenia neuronów w naszym mózgu. Nowe nawyki wymagają zatem skupienia i zaangażowania. Pamiętaj zatem, aby mocno angażować się w nowe czynności, a potem zadbać o odpowiedni wypoczynek. Tylko w ten sposób zmienisz mózg i z czasem te nowe czynności nadpiszą stare niczym na dysku komputera.

Zarządzaj motywacją.

Bardzo często, gdy mamy jakiś cel – na początku nasza motywacja jest spora, ale z czasem – wraz z pojawiającymi się trudnościami – spada. Dlatego bardzo ważne, aby odpowiednio zarządzać własną motywacją.

Za motywację odpowiada w naszym organizmie m.in. dopamina. To ona odpowiedzialna jest za “pchanie” naszych działań do przodu. Ważne jednak, aby nie przypisywać jej do samego celu, a „dozować” ją podczas ponoszonych wysiłków.

Co mam na myśli?

Nie myśl o samym celu, a polub drogę prowadzącą do niego. Nagradzaj się podczas podejmowanych trudności. Pogratuluj sobie małych wygranych – np. pierwszy tydzień bez słodyczy, itd.

Zadbaj o serotoninę, która także wpływa na motywację. Wypoczywaj, myśl pozytywnie, znajdź w sobie wdzięczność – to pomoże Ci utrzymać motywację.

Rób wszystko świadomie

Nawyki zapisują się w naszej podświadomości. Dzieją się odruchowo. Gdy chcemy jednak stworzyć nowy nawyk, wpierw musimy zaprząc do pracy naszą świadomość. Działaj zatem świadomie. Myśl o podejmowanych działaniach – jak one zmienią Twoje życie. Badania pokazują, że samoafirmacja, pozytywne myślenie pomagają w tworzeniu nowych nawyków.

Jak zmienić nawyki
Przewiń do góry